Motosiklet Kaskları Hakkında

Motosiklet Kaskları Hakkında
 

Motosiklet Kaskları Rehberi: Tipler, Sertifikalar ve Doğru Kaskı Seçme Kılavuzu

Motosiklet Kaskı, bir motosikletçinin en kritik güvenlik ekipmanıdır ve motosiklet sürüş esnasında takılması yasal olarak zorunludur. Doğru kask; kafa şeklinize uygun olarak oturmalı batma veya aşırı sıkma gibi konforu düşürücü etkiler yapmamalıdır, güvenlik standartlarını karşılamalı ve kullanacağınız motosiklet türüne göre seçilmelidir. Bu rehberde kask tiplerini, güvenlik sertifikalarını ve satın alırken dikkat etmeniz gereken noktaları net bir dille sizin için özetledik.

Kask Tipleri

Full-Face (Tam kapalı kasklar)

En iyi yüz ve çene korumasını sunan kask tipidir, düşük rüzgar gürültüsüne sahip ve aerodinamik tasarımı ile yükek hızlarda dahi kaskın konforundan ödün vermenize gerek kalmaz. 

Şehir içi sürüşlerde, uzun yolda, kış aylarında ve pist kullanımında en güvenli ve konforlu tercihtir; racing, street, cruiser, enduro, touring, commuter, ve scooter dahil olmak üzere tüm motosiklet türlerinde kullanılması tavsiye edilir.

Modüler / Flip-Up (Açılır çeneli kasklar)

Çenesi yukarı veya geriye doğru açılarak yüzünüzün tamamen açık olmasına imkan sağlar. Motosiklet üzerinde konuşmak, motosikletinizi park ederken çevreyi daha rahat görebilmek ve özellikle gözlük kullanan kişilerin kaskı daha rahat takıp çıkarmasına imkan sağlamak için tasarlanmıştır. Enduro, crusier, touring, commuter ve scooter türü motosikletlerde kullanıma uygundur.

Önemli: Çene açılır kaskınızın sürüş sırasında kapalı konumda olması üretici firmalar tarafından tavsiye edilmektedir. 

Dual-Sport / Adventure Kasklar

Terek adı verilen alın kısmında aynı şapkalardaki gibi güneş ışığını önlemek için kullanılan bir siperliğe sahiptir; görüş açısı arttırılmış ve çene kısmı ağızdan mümkün olduğunca ileride konumlandırılmış kasklardır. Özellike asfalt dışında, engebeli arazilerde veya orman içlerinde kullanılması amacı ile tasarlanmış kasklardır, temelde tam kapalı bir kasktır fakat arazide daha rahat bir görüş için vizör alanı genişletilmiş, kask içerisinde performanslı sürüşlerde dahi rahat nefes alınabilmesi için çene kısmı daha ileride tasarlanmıştır. Tasarım özellikleri sebebi ile aerodinamik bir kask değildir ve doğrudan rüzgara maruz kalabileceğiniz motosiklet modellerinde kullanıma uygun değildir. 

Endruro motosikletlerde sıkça tercih edilen bir modeldir. 

Open-Face (Açık Kask veya Yarım Kask)

Motosiklet kaskları arasında en az güvenliğe sahip olan kask modelidir, yüz tamamen açıktadır sadece hayati önem taşıyan noktalar asgari düzeyde korumaktadır. Özellikle scooter ve commuter kullanıcıları tarafından tercih edilmektedir. Şehir içinde, düşük hızlı sürüşlerde ve özellikle yaz aylarında kullanım için idealdir kolay giyilebilir, hava akışı yüksektir, hafif ve şık gözükmektedir bu sebeplerden dolayı sıkça tercih edilir. 

Scooter, commuter, cruiser motosikletlerde kullanılmasını tavsiye ederiz. 

Sertifikalar

ECE 22.06: Avrupa standardı güvenlik sertifikasıdır; Türkiye kara yollarında kullanılacak olan motosiklet kasklarında bu sertifika veya bir önceki 22.05 sertifikası bulunmak zorundadır. Bu sertifika kaskın darbe emilimi ve kırılma testlerinden güvenle geçtiğinin kanıtıdır.

DOT (FMVSS 218): ABD karayolları için minimum standarttır. Tek başına Türkiye’de yeterli sayılmaz; ECE 22.05 veya 22.06 olması gerekmektedir.

Snell M2020D/R: Bağımsız bir test kurumudur, çok daha zorlu testler gerçekleştirir fakat pist odaklı kasklar ağırlıklıdır, dahili güneş vizörü veya tokalı çene bağlantı kayışı gibi konfor arttırıcı eklentilere sahip olan motosiklet kasklarını test etmez. 

FIM (FRHPhe-01/02): Profesyonel motosiklet yarışçılarının pistlerde kullandığı yarış kaskları için gerekli olan kask standartlarıdır.

SHARP (1-5 yıldız): Sertifika değil fakat kıyaslama amaçlı kontrol  edilebilir. Bağımsız ingiliz kask değerlendirme kurumu tarafından yapılan testler sonucu kasklar 1 yıldız ile 5 yıldız arasında derecelendirilmektedir. 

Doğru Beden Ve Uyum

 Bir motosiklet kaskının güvenliğini ve konforunu etkileyen en önemli faktör beden uyumudur kask bedenin küçük veya büyük olması aynı oranda tehlikeli ve rahatsız edici olabilir.

Motosiklet kaskınızın küçük olması kafatası ve deri arasında kalan damarlarınızı sıkıştırarak kısa sürede kan akışını bozarak şiddetli bir baş ağrısına yol açabilir; Bir süre sonra batma hissi yaratarak kaskı kullanmanızı imkansız hale getirebilir. Genellikle 5 dk ile 15 dk arası bir süre kaskı takarak denemek size bir fikir verecektir. 

Motosiklet kaskınızın büyük olması aynı küçük olması gibi uzun süre kullanımızı engelleyecektir kask kullanıma bağlı olarak zamanla yüzününüz ve başınızın şeklini alır bu süre tamamlandıktan sonra kaskın iç alanı milimetre ölçüsünde genişler ve zaten büyük bir beden aldıysanız kaskın rüzgardan dolayı sürekli olarak kayması, gözünüzü ve doğal olarak görüşünüzü olumsuz anlamda etkilemesi kaçınılmazdır. Kask bedenindeki yanlışlığa göre kaza anında kaskın başınızdan çıkma olasılığıda riskler arasında yer alır. 

Ölçüm Adımları

Mezura ile kaşların 1 parmak üstünden, kulaklarınızın hemen üzerinden döndürerek baş çevrenizi ölçün (cm). Üretici firmanını beden tablosu ile karşılaştırın (her marka farklı kalıp kullanmaktadır).
 

Kask sıkı oturmalı: Yanak dolguları baskılı, alın bölgesinde “sıkıştırır ama acıtmaz”.

Bir tutuş olmalı, başınız sabitken kaskı sağ ve sola döndürmek istediğinizde kask ile birlikte haraket etmeli, aşağı-yukarı çektiğinizde ise başınızda çıkacak seviyeye ulaşmamalı.

10–15 dakika deneme yapmak kask seçmenizde size yardımcı olacaktır. 

Hızlı Beden Rehberi (HJC Helmets)

54–55 cm → XS

55–56 cm → S

57–58 cm → M

58–59 cm → L

60–61 cm → XL

62–63 cm → 2XL

Marka/kalıba göre değişebilir; mutlaka markanın kendi tablosuna bakın.

Kafa şekli

Uzun-oval / orta-oval / yuvarlak: Kaskın iç kalıbı kafa şeklinize uymalı. Uymayan kask, doğru bedende bile rahatsız eder.
 

Çene Bağlantı Sistemi

Double-D (DD halkalı): En güvenilir ve pist kullanımında zorunlu olan bağlantı şeklidir. D harfine benzeyen 2 adet halka ve kayış bulunur kayış halkaların ikisinden bir kez geçirilip döndürülür ve birinden tekrar ters yönde geçirilir böylece kendiliğinden açılmayacak bir bağlantı elde edilmiş olur.

Mikrometrik (Quick Release): Oldukça pratik; günlük kullanım için konforlu bir toka sistemidir sadece tırtıklı bir parça karşı yuvaya oturtulur ve kilit sağlanmış olur. (Toka kısmındaki yay bozularak tokanın kapanmasını engeleyebilir, bu tür parçalar perçinlidir tamiri güvenlik sebebiyle pek tercih edilmez.)

Malzeme Ve Ağırlık

Kaskın dış kabuğu kaskın kafanızda kalmasını sağlayan ana parçadır kazada kırılması kaskın başınızdan çıkmasına ve tamamen korumasız kalmanıza sebep olabilir. Darbeyi asıl sönümleyen içinde bulunan EPS dolgu malzemesidir bu malzeme darbeyi emen bir yapıdadır. Kask ağırlı beden ve modele göre değişmektedir kapalı bir motosiklet kaskı için 1350gr-1800 gr arasında seçenekler bulunmakta çene açılır kasklar nispeten daha ağır yarım kasklar ise daha hafiftir. 

Kask Kabukları

Polikarbon/ABS: Uygun fiyatlı, biraz daha ağır, plastik türevi malzemedir.

Fiberglas/Kompozit: En sık kullanılan güvenli, hafif ve makul fiyatlara sahip kabuk yapısıdr. 

Karbon/Kevlar Kompozit: En hafif ve dayanıklı kabuk tipleridir minimum 3 katmandan başlamaktadır genel olarak maksimum fayda ve hafiflik sebebi ile 5-6 katman kabuklar yaygındır, tabi F1 yarışlarında kullanılan 17 katmandan oluşan ultra dayanıklı kasklarda üretilmekte fakat ağırlık ve boyut açısından dezavantajlı oldukları için gündelik kullanıma uygun değildir. Fiyat olarak gündelik kasklar arasında en yüksek fiyata sahip olan kasklardır. 

Havalandırma Ve Gürültü

Havalandırma: Kaskın üst, arka ve çene kısmında hava girişleri çıkışları bulunur bunlar kask içerisindeki havayı ve ısıyı kontrol etmenize olanak sağlar çoğu kaskta bunlar elle manuel olarak kontrol edilebilir özelliktedir.

Gürültü: Kaskın aerodinamik tasarımı rüzgar sesine doğrudan etki eder, kaskın boyun kısmında bulunan ek sünger kısımlar ve çene pedi gürültüyü önemli derecede azaltır kaskın içinde dahili güneş vizörü olması kaskın ses almasını olumsuz yönde etkileyebilir düşük ses için dahili güneş vizörü olmayan,hava girişleri küçük ve aerodinamik tasarıma sahip kaskları tercih edebilirsiniz. Ayrıca rahatsız edici frekanstaki sesleri kesen motosikletciler için özel üretilmiş kulak tıkaçlarını kullanmayı da düşünebilirsiniz. 

Vizör - Dahili Güneş Vizörü - Pinlock

Vizör: Kaskın en önemli parçalarından biri olan vizör hem yüksek dayanıma sahip hemde gözü yormayacak şeffaflıkta olmalı. %100 polikarbondan üretilen vizörler 2mm ile 6mm arasında değişmekle birlikte ideal olarak 4mm kullanılmaktadır hem dayanıklı hem esnek olan vizör 90 dereceye kadar kırılmadan esneyebilir. Pek çok kask modelinde alet gerektirmeden sökülüp takılabilir sistemler kullanılmakta fakat nadir olarak alet gerektiren takılması için belli vidalama sistemlerine sahip vizörlerde mevcuttur. 

(Entegre) Dahili Vizör: Kaskın içinde kendine ait özel bir yeri olan ve genelde tek bir tuşun ileri geri ittirilmesiyle açılıp kapanabilen kask içindeki dahili güneş gözlüğü diyebiliriz. Genel olarak siyah renktedir fakat çeşitli renk seçenekleri sunulmaktadır. HJC Kasklarında bu iç güneş vizörü 3 kademe ile ayarlanabilmektedir. 

Pinlock (buğu önleyici iç lens): Kask vizörüne uygun ölçülerde üretilmiş silikon bir kaplamadır. Özellikle sonbahar ve kış ayında ısı farklarından dolayı oluşan buğulanmayı önlemeye yardımcı olur kask ile birlikte verilmeyebilir çoğu zaman ayrıca satınalmak gerekmektedir. Ortalama olarak 1-2 sezon kullanıldıktan sonra özelliğini kaybetmektedir. 

Almak İstediğiniz Motosiklet Kaskında Dikkat Edeceğiniz Noktalar

1-ECE 22.06 Güvenlik sertifikası 

2-Doğru beden ve kafa şekli (10–15 dk deneme)

3-Double D veya mikrometrik sağlam bağlantı tercihinize göre

4-Pinlock (buğu önleyici) veya pinlock-hazır vizör kış kullanımı için

5-Acil yanak pedi çıkartma (Emergency Release) Kaza durumunda kafanız kask içindeyken boynunuzu zedelemeden çıkararılmasına imkan sağlar.

6-Interkom uyumu (hoparlör yuvası) cep telefonunuzu veya farklı intercom cihazlarını birbirine eşleyerek bağlayabileceğiniz konuşma sistemidir. Telefon görüşmesi radyo veya bağladığınız diğer intercomlarla ücretsiz iletişim kurmanızı sağlar. 

7- Gözlük uyumu (gözlük kanalı) eğer numaralı bir gözlük veya güneş gözlüğü kullanmayı düşünüyorsanız kaskınızı seçerken gözlük kullanımına uygun olup olmadığını öğrenin bazı kask modelleri buna izin vermeyebilir. 

8-Garanti ve yedek parça (vizör, ped, mekanizma bulunurluğu) kontrol edin kasknızı uzun süre kullanmayı planlıyorsanız yedek parça konusunda bilgi sahibi olmalısınız. 

9-Değişim süresi; Üreticiler genelde 5–7 yıl kullanım ömrü önerir bu sadece bir öneridir kaskların son kullanım tarihleri yoktur kaskın kullanım ömrü kullanım sıklığı ve kask bakımınızla doğrudan alakalıdır.

10-kaza sonrası kask hemen değişmeli (iç katman görünmez hasar alır).

11-Temizlik: Vizöre agresif kimyasal sürmeyin; mikrofiber bez ve ılık su idealdir. Pedler çıkarılabiliyorsa nazik şekilde burmadan beyaz sabun veya şampuan ile elde yıkabilirsiniz.

12-Depolama: Güneşten, aşırı sıcaktan uzak; kask çantasında saklanmaladır.

En Sık Sorulan 3 Soru

ECE 22.05 kaskım var, değiştirmeli miyim?
22.05 yasal olarak kabul edilebilse de 22.06 daha güncel ve kapsamlı testler içerir; yenilemede 22.06’ya geçmek mantıklı.

En güvenli kask hangisi?
Markadan çok uyum + güncel sertifika + doğru kullanım belirleyicidir. Size uymayan en iyi kask, iyi kask değildir.

Kaskların raf ömrü var mı?

Hayır. Yok kaskı kullanmaya başladıktan sonra tavsiye edilen kullanım ömrü 5-7 yıldır kullanım süresi ve sıklığına göre bu süre değişiklik gösterebilir. 

Kask yere düşerse işlevi bozulur mu?

Düştüğü yükseklik, kaskın içinde eldiven, boyunluk vb. Malzeme var mı? ve kaskın dış kabuk yapısı önemlidir. Kaskınızı bir uzmana göstermeniz tavsiye edilir, genel olarak kompozit fiber kasklar düşmekten etkilenmez.